Βιβλια διαβαζω ολο το χρονο, πολυ περισσοτερο ομως στην απανθρωπη, μαρτυρικη εποχη που διψαει για ιδρωτα, πειναει για ζωτικα οργανα και περιφρονει την υποσταση μου με καθε δυνατο τροπο, δηλαδη το καλοκαιρι!
Κι αυτό για καθαρα πρακτικους λογους: Όταν εχει κανεις πολλα παραγωγικα ενδιαφεροντα –επομενως δε τυγχανει να αποτελει την κλασσικη σκλαβωμενη μικροαστικη φιγουρα, που όταν μενει προσωρινα χωρις αφεντικο κινδυνευει με υστερια γιατι δεν εχει τι να κανει– οφειλει να προβει αναποφευκτα σε ενα καταμερισμο «εργασιας» με βαση το χρονο που του ειναι διαθεσιμος αναλογα τις εκαστοτε εποχες.
Τα ενδιαφεροντα μου, πλην των αυτονοητων βιολογικων και πρωτογονων, ειναι το διαβασμα, η μουσικη, οι ταινιες, οι σειρες και τα videogames. Δε γινονται όλα ταυτοχρονα. Το χειμωνα για παραδειγμα παιζεται η πλειοψηφια των σειρων που παρακολουθω, αρα ως ενα σημειο ειμαι αφιερωμενος εκει. Υπαρχουν επισης και παυσεις της τηλεοπτικης σεζον, πχ το Δεκέμβριο, οποτε τοτε βλεπω περισσοτερες ταινιες (θυμαμαι μια φορα ειχα δει 60 το συγκεκριμενο μηνα). Το καλοκαιρι, όχι μονο επειδη οι σειρες ειναι λιγες αλλα και επειδη δουλευω και εμμεσως πλην σαφως μου επιτρεπεται το διαβασμα εκει, το ριχνω στα βιβλια. Videogames δε παιζω πια και δεν ειναι επειδη δε θελω. Μολις βγει το καινουριο Metal Gear Solid και τα καταφερω, θα κανω ξανα τον εγκεφαλο μου να βρασει σ΄αυτόν το ψηφιακο παραδεισο.
Το διαβασμα δεν ειναι απλα ευχαριστηση, ειναι μια εκφραση εμμεσου κολλεκτιβισμου. Το ατομο, οντας κατα τα φαινομενα μονο, δυναται να καταταχθει σε μια ομαδα εγκεφαλων –που εκεινο διαλεγει– συμμετεχοντας δια της σχεσης γλωσσα-σκεψη σε μια ομαδα επικοινωνιας αισθητικης και ιδεολογικης. Ειναι γαματο και ισχυει για οποιονδηποτε τομεα και κάθε ειδος γραφης. Συνδυαζομενη με τις προσωπικες εμπειριες (ή ειδικοτερα τα τραυματα) η συμμετοχη στην παραπανω εικονικη συλλογικοτητα εξελισσει και στηριζει αφανταστα τον μοναχικο καουμπόι. Η υψιστη όμως, για να επεκταθω, μορφη και λυση ειναι ο συνδυασμος-συμπορευση της virtual collective με την «υλικη». Ουτε το ενα μονο του ουτε το άλλο: αμφοτερα. Τοτε ειναι που συνευρισκεται σεξουαλικα ο πατερας ολων των θεων του Ολύμπου και δε πρεπει να το ξεχναμε αυτό. Δεν ειναι το θεμα μας αλλα ηθελα να φτασω σ’ ενα χρησιμο συμπερασμα.
Το καλοκαιρι που μας περασε δεν εξουθενωθηκα ακριβως από την αναγνωση, αλλα κατι εκανα. Επειδη εχω τοσο το χρονο οσο και την ορεξη επιχειρησα να γραψω κριτικες για όλα τα βιβλια που διαβασα, κριτικες με βιογραφικα στοιχεια, παραπλευρες ιστοριες και οπορτουνιστικους παραλυρισμους.
Ζωρζ Μπατάϊγ-Η ιστορία του ματιού
Ο Μπατάιγ εζησε την περιοδο 1897-1962 στη Γαλλία, αδειαζοντας τη μπαρα της ζωης του με την ψυχαναλυση, τη φιλοσοφια, τη θεολογια και την ανθρωπολογια.
Βιβλιο του δεν ειχα διαβασει ξανα. Αξιο αναφορας ειναι τ’ οτι εχουμε, πιθανοτατα, να κανουμε με καποιο διδυμο χαμενο μου αδερφο, ειδαλλως δεν εξηγειται επαρκως τ’ οτι οι κυριες επιρροες του ειναι ο Νίτσε με τον Ντε Σαντ. Το εν λογω εργο μου το προτεινε ενα bilf, καθως του την επεφτα σε ενα bilf party: ισχυριστηκε οτι θα μου καθοταν μετα το περας της αναγνωσης του. Με την πρωτη ευκαιρια ετρεξα και το αγορασα. Δεν το βρηκα ευκολα στα βιβλιοπωλεια οποτε εμπνευστηκα κι εγραψα
αυτο. Στο μεταξυ μου μιλησε και ο onesecbeforetheend για το θεμα, επομενως δε χρειαστηκε να ψαξω πολλες πληροφοριες στο google, δεδομενου οτι εχω συγκροτημα με μια εγκυκλοπαιδεια που στον ελευθερο χρονο της κανει ραπ.
Η Ιστορία του ματιού ειναι ενα μικρο φανταστικο πεζογραφημα, 150 περιπου σελιδων και κυκλοφορει σε μεταφραση του Δημήτρη Δημητριάδη απο τις εκδοσεις Άγρα. Ο προλογος-εισαγωγη του βιβλιου αποτελειται από αρκετες σελιδες θεωρητικης αναλυσης πανω στην αναγκη του ανθρωπου για εξτρεμισμο, συγκεκριμενα την ασυστολη εξευτελιση οποιωνδηποτε φυσικων ή τεχνητων φραγματων, περα από την ηθικη, τη σκοπιμοτητα, την πολιτικη, την υπαρξη. Αν το καταλαβα σωστα και δε λεω βλακειες, μου φαινεται ενδιαφερον, παροτι παρανοικο. Ειναι ωστοσο βασιμο μεχρι ενα σημειο. Γινεται, επιπλεον, συσχετιση μεταξυ της παραπανω αναρχης αρχης και του καπιταλισμου, οπου εξηγειται γιατι το συστημα αυτό, αν και ακραιο, δεν ειναι ο σωστος δρομος (δηλαδη μιλαμε για μια πρωτογνωρη αρνητικη κριτικη, όχι με τα συνηθη αριστερα επιχειρηματα). Περιεχει κι αλλα πραγματα αλλα αυτα συγκρατησα, κι εφοσον διαβασα τον προλογο σε κατασταση βασανιστικης ναρκης, πολλα ειναι. Αξιζει οπωσδηποτε μια προσεκτικη αναγνωση, παροτι βρηκα το υφος, ενιοτε, εκνευριστικο.
Η ιστορια, τωρα, ειναι στην ουσια ενα ψυχικα διαταραγμενο πρωτοπροσωπο αφηγημα σεξουαλικου ξεσαλωματος εναντια τους καθιερωμενους κανονες αιδους, που ο συγγραφεας ντρεποταν να εκδοσει με το πραγματικο του ονομα κι ετσι κυκλοφορησε αρχικα με ψευδωνυμο. Ενα δεκαεξαχρονο αγορι μας ενημερωνει για τις περιπετειες ενός καλοκαιριου που εζησε παρεα με την παρομοιας ηλικιας φιλη του. Βια, παραφιλιες και ψυχικες εμμονες, φτανουν τη ζωη τους στα ακρα, καθως ανακαλυπτουν τους εαυτους τους, σκοτωνουν την αφορητη ανια τους και παρασυρουν λαιμαργα και αλλα, πιο αθωα ή και μη, παιδια που βρεθηκαν στο ξεσπασμα τους, ζημιωνοντας βεβαια αρκετες οικογενειες. Ειναι μια ευφανταστη, ευαναγνωστη, αιμοδιψης, ερεθιστικη και αξιοπεριεργη ιστοριουλα, πανευκολα παρεξηγήσιμη, αφου δεν προκειται ακριβως για ενα πορνογραφικο εργο παρα, ακομα, για μια ψυχαναλυτικη καταγραφη. Πιο παρερμηνευσιμη και από τον Σαντ, αφου ενώ στα δικα του βιβλια συνανταμε πληθωρα ιδεολογικων αναλυσεων, εδώ τα πραγματα δινονται ξερα, σχεδον σαν σε ντοκυμαντερ.
Στο τελος υπαρχει κι ενα μικρο κεφαλαιο που ο συγγραφεας προσεθεσε αργοτερα, με την πραγματικη του ταυτοτητα, στο οποιο εξηγει κατα κυριο λογο το πώς προεκυψε με τη λειτουργια του ασυνειδητου η δημιουργια των φανταστικων αυτων δεδομενων: πώς συνδεονται, δηλαδη, με πραγματικα γεγονοτα της ζωης του, φαινομενικα ασχετα.
Αν και ο Κωστής δε μου εκατσε ακομα, το προτεινω.
Τσαρλς Μπουκόφσκι – Η πόλη των αγγέλων
Ο Μπουκόφσκι δεν χρειαζεται πολλες συστασεις. Ποιητης, διηγηματογραφος, μυθιστοριογραφος, αλκοολικος, ανηκει στην μικρη αυτή ομαδα των συγγραφεων που καταφεραν όχι μοναχα να αναγνωριστουν πριν το θανατο τους αλλα και να βγαλουν λεφτα. Σημειωνω οτι μιλαω για τους λογοτεχνες που οντως αξιζουν αυτό το χαρακτηρισμο, όχι για την κάθε αγαμητη 40αρα που της εκατσε να πουλησει βιβλια σε ρομαντικες ή απελπισμενες κοπελες/παντρεμενες/γεροντοκορες γραφοντας για το στυγερο, μυστηριωδη πουτσο του φλογερου Αλφόνσο και τα παθη του. Βεβαια για να το καταφερει αυτό ο Μπουκόφσκι αναγκαστηκε να γραψει και μυθιστορηματα, για το λογο οτι εχουν μεγαλυτερη περαση αυτά, ενώ ποιητης ηταν ο ανθρωπος. Καλα εκανε.
Εγω, τελοσπαντων, με τα ποιηματα του την εβγαζα τοσο καιρο. Ωσπου επιασα στα χερια μου τη συλλογη διηγηματων «Η πόλη των αγγέλων».
Από το πρωτο διηγημα παρουσιαζεται σαφεστατα η προθεση του συγγραφεα όχι μονο να σπασει τις φορμες αλλα και να ρεζιλεψει τον καθιερωμενο λογοτεχνικο καθωσπρεπισμο που πληττει χρονια τωρα την τεχνη και στο γενικοτερο πλαισιο. Λογος ωμος οσο και λυρικος, χυδαια καθημερινος και βασανιστικα ανθρωπινος. Ο λογος που παντα εκτιμω τους αντιηρωες, σε αντιθεση με τους ηρωες, ειναι οτι εκεινοι μπορουν πραγματικα να υπαρξουν: το βιβλιο αυτό ειναι λοιπον η αφιλτραριστη μεταφορα του μουντου αστικου περιβαλλοντος στο χαρτι, ο αυθεντικος ρομαντισμος που από τα αλλεπαλληλα χτυπηματα καταντησε κυνισμος, μια μερα στην επιγεια κολαση μεσα από τα ματια μιας ειλικρινους εκδοσης πρωταγωνιστων.
Στα αρνητικα χαρακτηριστικα οφειλω να επισημανω πως, προς το τελος περισσοτερο, καταντα καπως ανιαρο και επαναλαμβανομενο. Συγχωρειται εν μερει αφου ειναι προφανως κι αυτό μερος του ολου «παιχνιδιου» του ρεαλισμου.
ΥΓ. Αξιζει οπωσδηποτε να δειτε και το
βιογραφικο ντοκυμαντερ.
Μαρκήσιος ντε Σαντ-Ζυστίν ή τα βάσανα της αρετής
Επιστροφη στις ριζες. Ο Μαρκησιος ντε Σαντ ειναι ενας φιλοσοφος και συγγραφεας λογοτεχνικων εργων που εζησε στη Γαλλία το 18ο αιωνα, τη μεγαλυτερη περιοδο σε σωφρονιστικα ιδρυματα, γραφοντας μανιωδως κατι που χαρακτηριζεται ως ο συνδυασμος της φιλοσοφιας με την πορνογραφια. Με λιγα λογια ειχε βρει το νοημα της ζωης. Επισης από το ονομα του βγαινει η λεξη «σαδισμός». Δε θα επεκταθω γιατι αφενος θα πω παρα πολλα και αφεταιρου δε θα μεινω ικανοποιημενος.
Εχω μια ιδιαιτερα τρυφερη σχεση με αυτό το μικρο θεο, αφου τον διαβαζω απο 16 χρονων, διχως να μειωθει το παθος μου: Αντιθετως, ο Σαντ ειναι ενας από τους λιγους συγγραφεις (παρεα με τον Νίτσε, όπως ηδη ξερετε) που κυριολεκτικα με ντοπαρουν. Μια φορα, απ’ τις χιλιαδες, που ξερνουσα ειχα βαλει καποιον να μου διαβαζει το «Έτσι μίλησε ο Ζαρατούστρα» για να συνελθω από τη ναυτια. Το αποτελεσμα ηταν να του παρω το βιβλιο από τα χερια και ν’ αρχισω ν’ απαγγελω εκστασιασμενος τους φωτεινους λογους του Πέρση προφήτη. Το χρωμα μου ταχυτατα μετατραπηκε, από μπλε, στο φυσιολογικο.
Παρολαυτα δεν εχω διαβασει παρα πολλα βιβλια του Σαντ. Ειναι γιατι α) τα καταναλωνω λιγα λιγα, μη μου τελειωσουν β) θελω να ‘χω κι άλλες επιρροες, μην καταληξω να αντιγραφω μονο έναν γ) τα μελετω σχετικα εκτεταμμενα πριν προχωρησω στο επομενο.
Ηταν μια ζεστη μερα στην Κρήτη όταν ο Βασίλης μου εστειλε ενα sms που ελεγε οτι το Βήμα «dinei me 5 euro th zystin». Διαβαζα την ιστορια του ματιού ακομα. Πηγα παραυτα στο κοντινοτερο περιπτερο και το απεκτησα. Οι εφημεριδες προκειμενουν να πουλησουν θ’ αρχισουν σε λιγο να δινουν και δονητες. Τωρα ξεκινησαν τις καρτουλες για τσαμπα χρονο ομιλιας. Όπως ειδαμε εχει και τα καλα του, δεν ειναι και η πρωτη φορα, εχω παρει πολλα ωραια βιβλια από το Βήμα.
Ζυστιν ή τα Βάσανα της αρετής: Ένα εργο που γραφτηκε την περιοδο φυλακισης του Σαντ στη Βαστίλη, ακριβως πριν τη Γαλλική επανασταση. Διαθεσιμη στα Ελληνικα ειναι η τριτη εκδοση του εργου, αρκετα μεγαλυτερη σε εκταση από την πρωτη (διπλασια). Δε θα μπω στα της υποθεσης για να σας κρατησω σε αγωνια. Ειναι κι αυτό ενα κλασσικο δημιουργημα του συγγραφεα, περισσοτερο θεωρητικο από τις «120 μερες των σοδομων», και με τις διαφορες οτι δεν περιεχει αμεσα «χυδαια» γλωσσα, ειναι περιπετειωδες (ο μυθος κρατα αρκετα χρονια και συμβαινει σε πολλα διαφορετικα τοπια/σκηνικα) και ειναι γραμμενο, κατά την αντιληψη μου, σε troll γλωσσα. Βρισκουμε μεσα τις συνηθισμενες αναλυσεις του Σαντ περι φυσης, ενστικτων, θρησκειας και πολιτικης, με καποια όμως νεα πραγματα, σε σχεση με τη φιλοσοφια στο μπουντουαρ, που πρεπει να προσεξει κανεις για να εντοπισει. Ξυλοδαρμοι, βασανιστηρια, βιασμοι και κάθε λογης εκτροπα ειναι φυσικα παντα παροντα και αλληλεπιδρουν αψογα με το φιλοσοφικο υποβαθρο, όχι με ιδιαιτερη αληθοφανεια αλλα ποτε δεν ηταν ο στοχος αυτό. Μιλαμε επισης για την υπερτατη καλτίλα. Γελασα στο τελος πολύ. Από κάθε αποψη εθιστικο.
Φρανς Κάφκα-Η Δίκη
Ο Κάφκα (1883-1924) ειναι γενικα απο τους πασιγνωστους συγγραφεις του 20ου αιωνα, ενώ θεωρειται εκ των κορυφαιων όχι μονο της εποχης του αλλα και της Γερμανοφωνης λογοτεχνιας. Σπουδασε φιλολογια και νομικη, ασκωντας αργοτερα το επαγγελμα του δικηγορου. Ηταν λιγο ερήμης και δυστυχης ως ανθρωπος, εξεδωσε ελαχιστα βιβλια του πριν πεθανει από φυματιωση, δινοντας εντολη σε ενα φιλο του να ριξει τα υπολοιπα στην πυρα αφοτου τα κακαρωνε από την ασθενεια. Ο Μαξ Μπρόντ δεν τον υπακουσε, με αποτελεσμα να θυμαται τωρα ο κοσμος του ονομα του, αλλα και του ιδιου του Κάφκα.
Δεν ειναι οτι εχω καμια τεραστια εμπειρια από το εργο του, δυο βιβλια εχω διαβασει, τη Δίκη προσφατα και τη Μεταμόρφωση πριν περιπου πεντε χρονια, απ’ οσο μπορω να κρινω όμως φαινεται υπερτιμημενος, κατι που μαλλον επιβεβαιωνουν οι αποψεις φιλων μου, τουλαχιστον πανω στο βιβλιο για το οποιο γραφεται η κριτικη.
Η Δίκη ειναι ενα μυθιστορημα που περιτριγυριζεται από Νομικά θεματα, με μπολικα στοιχεια μυστηριου και μερικα, ισως, σουρρεαλιστικα. Όλα αρχιζουν ας πουμε με τη συλληψη του πρωταγωνιστη, Γιόζεφ Κ. (Κώστας/Κάφκα), σεβαστης κλασης υπαλληλου τραπεζας. Καθως εκτυλισσεται η ιστορια εισχωρουν κι αλλα προσωπα και σχετικα στοιχεια, χωρις ποτε φυσικα να μαθαινουμε για ποιο γαμημενο λογο γινεται η δικη. Δεν ειναι αυτό το θεμα. Η γραφη ειναι καθ’ όλα ευαναγνωστη, μερικες φορες ατμοσφαιρικη (κατά τη γνωμη μου όχι οσο συχνα θα ‘πρεπε), ακομα και με καποια ψηγματα χιουμορ. Η αφετηρια ειναι το λιγοτερο ελκυστικη, στην πορεια ωστοσο εμφανιζεται το εξης προβληματικο συναισθημα και λεγεται βαρεμαρα. Δεν ειναι δα κι οτι ενιωσα καμια τρομερη πληξη, ο μυθος όμως δε με αποροφησε εντελως, δε μ’ εκανε να αγωνιω να το τελειωσω, να εξαρτηθω απ’ τις σελιδες του. Ειχε διαφορα ενδιαφεροντα στοιχεια, μαλλον όχι με την απαραιτητη συχνοτητα. Δε ξερω κατά ποσο φταιει η αδιαφορια μου προς τα δικαστικα θεματα: πιθανως όχι ιδιαιτερα. Ως ενα καθολου αμελητεο βαθμο οι τελευταιες 30 σελιδες αποζημιωνουν και καθιστουν σιγουρα αξιοπροσεκτη την εμπειρια της αναγνωσης. Όχι όμως και κορυφαιο εργο του 20ου αιωνα, ειπαμε. Ισως επειδη ειστε ενα ματσο θρησκοληπτοι ενοχικοι μαλακοκαυληδες (βλ. και Έγκλημα και Τιμωρία).
Για την ερμηνεια του εργου δε θα πω, κατ’ αναγκη, πολλα ώστε να μη στερησω κομματια από το ενδιαφερον οποιου θελησει να το διαβασει. Η προφανης ειναι οπωσδηποτε η ατερμονη εξαπατηση που απλοχερα προσφερει το Νομικο συστημα, μεσα από διαδικασιες ως και ασυλληπτες στο μεγεθος τους, εξαιριας της ποικιλιας των επιδρασεων που δεχονται από το συνολο των μελων της ορισμενης (ή και όχι) ιεραρχιας. Και η πλεκτανη της κρατικης εξουσιας κατ’ επεκταση. Οι πιο «φαντασμενες» ερμηνειες ξεφευγουν αρκετα από το παραπανω και ειναι απο υπαρξιακες μεχρι εβραιοχριστιανικου τυπου. Στην εκδοση που εχω στα χερια μου (Ροές, μτφρ Στ. Δήμου) το τελος του εργου ακολουθουν σχολιασμοι από τον Έρμαν Έσσε και αλλους. Χρησιμη προσθηκη.
Εν κατακλειδι, δε θα το προτεινα για ‘κεινον που θα διαβασει, ξερωγω, πεντε βιβλια το χρονο, υπαρχουν και σαφως καλυτερα, σε γενικες γραμες όμως αξιζει την αναγνωση.
Αμέντεο Μπέρτολο- Πέρα από τη δημοκρατία: Αναρχία
Ο Μπέρτολο ειναι ενας συγχρονος ακαδημαικος-συγγραφεας της αναρχικης διανοησης. Στο βιβλιο για το οποιο γινεται λογος παρουσιαζονται 3 αρθρα του από τη συντακτικη ομαδα του ελευθεριακου περιοδικου Ευτοπία. Στοχος ειναι, περα από το ευνοητο «προσφορα στο κινημα» η εξελιξη της νεοτερης σκεψης, μιας σκεψης που θα παραμεινει δημιουργικη, κριτικη και με φαντασια, χωρις να προσκολλαται σε αυστηρα ιστορικα δογματα «θρησκευτικου» χαρακτηρα, κατι που απ’ οτι μπορω ν’ αντιληφθω αποτελει μειζον προβλημα του αναρχικου χωρου (αμεσα παραδεχομενο και από τον ιδια συγγραφεα).
Υστερα απο δυο εισαγωγες, της συντακτικης ομαδας του περιοδικου και του Ιταλού, οπου διασαφηνιζονται τα παραπανω και ακομη περισσοτερα, παιρναμε στο πρωτο αρθρο «Οι φανατικοί της ελευθερίας»: αναλυεται ο ορισμος της ελευθεριας όπως και το κατά ποσο ειναι αυτή δυνατη, ξεκινωντας από το γενικοτερα πλαισια και προχωροντας σε ειδικοτερα. Αναφερονται εννοιες που διαφοροι αναρχικοι και μη προσδιδουν (πχ Διαφωτιστες), πραγμα που συμβαινει αλλωστε καθ΄ολη τη διαρκεια του βιβλιου. Παντα με καποια «εφεση» στον Μπακούνιν. Στη συνεχεια το κειμενο «Η δημοκρατια και περα απ’ αυτή» επιχειρει όχι μονο να ξεκαθαρισει τα ζητηματα αυτου του πολιτευματος αλλα και να το ξεπερασει, μιλωντας στην ουσια για μια μετα-δημοκρατια, τον αναρχισμο προφανως. Τελος εχουμε ορισμο των εννοιων Εξουσια1, Δυναμη2, Κυριαρχια3. Εν συντομια, κατά τον Μπέρτολο: 1. Δυνατοτητα δημιουργιας αποδεκτων κοινωνικων συμπεριφορων 2. Η ανισοτητα στη δυναμη, 3. «Οι ασυμμετρίες ρόλων που προκαλούν ασυμμετρίες αμοιβαίου καθορισμού». Αναθεμα με αν καταλαβα τί λεει στο τελευταιο.
Σε γενικες γραμμες οι στοχοι του βιβλιου επιτυγχανονται. Αποτελει τροφη για σκεψη και προβληματισμο, εξασκει το νου και με βοηθαει να καταλαβω καλυτερα τις διαφωνιες μου με καποιες φιλοσοφικες και πολιτικες αναρχικες αποψεις, οσο μπορει να προσδιοριστει αυτό. Εκεινο που με κουρασε και μου εκαψε λιγο το κεφαλι ειναι αυτή η λαγνεια (που δεν εχει μονο ο συγγραφεας) με την εννοιολογια. Δε γινεται πια κάθε σελιδα να περιερχει 100 διαφορετικες ειδικευμενες λεξεις, ας συμφωνησουμε, αναρχικοι, κομμουνιστες, δημοκρατες, φασιστες, πουστηδες στο πως θα λεμε, όχι τα παντα, 5-10 πραγματα, να κυλαει πιο ευκολα το θεμα. Δεν κατηγορω τον Μπέρτολο, αυτος τη δουλεια του κανει, αλλα λεμε τωρα. Κι αφου λεμε: καποιες φορες ενδιδει στο ακαδημαικο συνδρομο του «λεω πολύ απλα πραγματα με εξαιρετικα περιπλοκο τροπο». Όχι εξοργιστικα συχνα αλλα αθελα του το κανει. Τα υπολοιπα ειναι αμιγως ιδεολογικες ενστασεις (ή και μη), απολυτα συζητισιμες και όχι αναλυσιμες σε αυτή την κριτικη.
Αντιγραφω ενα αποσπασμα που μου εκανε εντυπωση και επανεφερε στη μνημη την κυβερνηση Παπαδήμου και τα σχετικα με εκεινη την περιοδο γεγονοτα…
«Εάν η άμεση δημοκρατία στην “καθαρή” της μορφή αποτελεί τον έναν πόλο σε αυτό το συνεχές, η φιλελεύθερη εκδοχή της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας (η οποία είναι η καλύτερη μορφή που έχει συγκροτηθεί διανοητικά ή που έχει εφαρμοστεί στην πράξη μέχρι σήμερα), δηλαδή η φιλελεύθερη δημοκρατία, δεν αποτελεί τον αντίθετο πόλο (που είναι η εξουσιαστική/δεσποτική δημοκρατία, αλλά είναι αναμφίβολα κατά τι πλησιέστερα προς αυτόν. Δεν αποτελεί σύμπτωση το γεγονός ότι σε περιόδους κοινωνικής κρίσης, όταν τίθεται αντιμετώπιση όχι τόσο με τον κίνδυνο μιας επανάστασης αλλά ενός ριζοσπαστικού μετασχηματισμού της οικονομικής δύναμης, η φιλελεύθερη δημοκρατία έχει επιδείξει ιδιαίτερη ευκολία ή προθυμία να «αφεθεί να μετατραπεί» στην εξουσιαστική/δεσποτική της μορφή (και σε ορισμένες περιπτώσεις σε πραγματική δικτατορία) για όσο χρονικό διάστημα μπορεί να χρειάζεται για την ανοικοδόμηση επαρκούς υποστήριξης προς την άρχουσα/κυρίαρχη τάξη για μια επιστροφή σε μια περισσότερο “φιλελεύθερη” μορφή δημοκρατίας. Είναι απολύτως φυσικό ότι η φιλελεύθερη αντιπροσωπευτική δημοκρατία θα πρέπει να βρίσκεται πλησιέστερα προς τον εξουσιαστικό πόλο παρά προς τον ελευθεριακό.»
Η έλξη των ομωνύμων: Ανθολογία ομοερωτικών ποιημάτων
Μου το εδωσε νεας τυπος στη θεσσαλονικη που δεν παιζει να τον ξαναδω στη ζωη μου και μας κερασε καρπουζαδα στο σπιτι του. Δεν του αρεσε και πολύ, το βιβλιο, ειπε, καθως προσηλωμενος (οσο μπορουσα, εξαιτιας της ανυποφορης κοπωσης του ταξιδιου) το περιεργαζομουν στα χερια μου. Ωραιο φαινοταν: εχει απ΄εξω αντρες να χορευουνε και τετοια. 200 σελιδες ερωτικων ποιηματων ομοφυλοφιλικου προσανατολισμου. Κυριως απο ποιητες και ποιητριες της λατινικης αμερικης, για καποιο λογο, αλλα εχει και αρκετα από τον υπολοιπο κοσμο (από ελληνες Λαπαθιώτη, Χριστιανόπουλο, Γ. Ιωάννου, Αγγελάκη, Καβάφη, Θεοδωρακόπουλο). Πολύ πραγμα. Πολλα ειναι μετρια, μερικα ενδιαφεροντα, καποια καλα, λιγα εξαιρετικα. Το αγαπημενο μου ειναι το εξης:
Ο ΡΩΜΑΙΟΣ ΚΙ ΕΓΩ
(GLAUCO MATTOSO/ ΒΡΑΖΙΛΙΑ)
Εγω θελω ερωτικα να παιξω μαζι σου.
Ο Μπαμπας δεν αφηνει.
Ο Διευθυντης απαγορευει.
Η Αριστερα αντιτιθεται.
Εσυ με προσκαλεις
κι εγω μενω με την επιθυμια.
Ο Μπαμπας με απειλει.
Ο Διευθυντης με εκφοβιζει.
Η Αριστερα με τρομοκρατει.
Φευγω στα κρυφα,
σε ψαχνω,
αλλα αυτοι με ανακαλυπτουν.
Ο Μπαμπας με χτυπα.
Ο Διευθυντης με τιμωρει.
Η Αριστερα καταφερεται εναντιον μου.
Περιμενω,
εσυ με αναζητεις,
βρισκομαστε στα σκοτεινα,
μας πιανουν επ΄αυτοφωρω.
Ο Μπαμπας με εκδιωχνει.
Ο Διευθυντης με κλεινει μεσα.
Η Αριστερα με διαγραφει.
Διαφευγω κι επιβιωνω,
αλλα εσυ δεν εισαι ελευθερος.
Εισαι γιος του Μπαμπα σου.
Πειθαρχημενος στο Διευθυντη σου.
Προσηλυτος στην Αριστερα σου.
Ζω μοναχος, εσυ φυλακισμενος
και δεν μπορουμε να παιξουμε.
Ευνουχιζουν τα παιδικα μας χρονια
γιατι εισαι ομοιος μου,
η επιθυμια σου ομοια με τη δικη μου,
αλλα μας κανουν διαφορετικους.
.jpg)
