Τρίτη 4 Σεπτεμβρίου 2012

Ο αθλητισμός είναι το πιο ματαιόδοξο άθλημα


Οι τελευταίες εξελίξεις στη σχέση μου με τον αθλητισμό, παρόμοια με εκείνη που έχω με το ψάρι ή τα βραστά αυγά (αντιλαμβάνομαι την ύπαρξη τους μόνο όταν βλέπω κάποιον να τα καταναλώνει), κινητοποίησαν τη σκέψη μου σε σημείο εξαγωγής κάποιων νέων συμπερασμάτων για το θέμα, που πιθανολογώ ότι δε λέγονται συχνά. Θα αναφερθώ αποκλειστικά στον αθλητισμό ως επάγγελμα επομένως στον πρωταθλητισμό.

Ο περιπαικτικός μου τίτλος έχει νόημα πρακτικό, φιλοσοφικό, αντικρίζει το ζήτημα ορθολογιστικά και αφήνει κατά μέρους τις οικονομικές εκτιμήσεις που το περικλείουν και οι οποίες θα με προβληματίσουν αργότερα.

Αυτό που θέλω να πω, πέρα από τα όποια υφολογικά γαρνιρίσματα, είναι το εξής:
Ο αθλητισμός αποτελεί μια ύψιστη μορφή της διαδικασίας του σχηματισμού και της αποδοχής των αλόγιστων κοινωνικών συμβάσεων, παρουσιάζοντας έτσι, σε όλο της το μεγαλείο, τη ματαιότητα του σύγχρονου ανθρώπινου πολιτισμού. Συγκροτείται από κανόνες που σχηματίστηκαν αποκλειστικά προς τέρψη των αυτοπεριοριστικών ορέξεων του ατόμου, που τους θέτει όχι απλά με σκοπό να απολαύσει ενα παιχνίδι υποταγμένου αγώνα, κάτι όχι απαραίτητα αρνητικό, μα για να δημιουργήσει ένα νέο σκοπό ζωής, ένα δρομο προς τη δόξα για κάτι που δεν υπάρχει και αποτυγχάνει, ουσιαστικά, το να προσφέρει το οτιδήποτε στην κοινωνία.

Με λίγα λόγια, έχουμε ανθρώπους να κάνουν κοπιαστικούς κύκλους γύρω από τους εαυτούς τους, μέσα σε ένα χαραγμένο από κιμωλία κύκλο. Κάποιοι γυρίζουν καλύτερα από τους άλλους και επιβραβεύονται γι’ αυτό, παρότι όσο κι αν πληρωθούν, όσο κι αν δοξαστούν, θα παραμείνουν άνθρωποι που χρησιμοποιούν το σώμα τους με αλλόκοτους τρόπους, ακολουθώντας άσκοπους κανόνες, φτάνοντας σε καταστάσεις ίδιες με αυτές στις οποίες ξεκίνησαν, για την ίδια την πρόοδο και την εξέλιξη του κόσμου.

Βλέπουμε έναν ολυμπιακό αθλητή που ξεπερνάει κάποιο παγκόσμιο ρεκορ: Τί εχει αλλάξει σε σχέση με πριν, και ποιος πραγματικά νοιάζεται; Ήταν ανάγκη να χαραμίστει τόση ενέργεια και τόσος κόπος, επι τέσσερα έτη, για κάτι τόσο παιδικό;

Εδώ τα πράγματα είναι ακόμη χειρότερα από το νομικό σύστημα: Τουλάχιστον εκείνο εξυπηρετεί ή επιχειρεί να εξυπηρετήσει μερικά απτά θέματα. Στον αθλητισμό παρατηρούμε άτομα μόνα τους να παθιάζονται, θεσπίζοντας νόμους στους εαυτούς τους, και μόνους τους να χαίρονται, βλέποντας τους σε εφαρμογή. Πρόκειται προφανέστατα για ένα είδος ανταγωνιστικού αυνανισμού.

Είναι όμως αναγκαία κακή αυτού του είδους η αυτοικανοποίηση; ειναι οπωσδήποτε ζημιογόνος ο πρωταθλητισμός;

Δεν είναι κατ’ ανάγκη κακός, στην περίπτωση που μιλάμε για την έκφραση μιας «αθώας ηδονής», για παιχνίδια του ίδιου του μυαλού, σπαζοκεφαλιές που αν μη τι άλλο είναι διασκεδααστικές. Το όλο πρόβλημα προκύπτει από την αξία, το βάρος που δίνει η κοινωνία σε αυτόν. Οι περισσότεροι θα έπαιρναν για τρελό ένα άτομο που θα παθιαζόταν, θα πλήρωνε αδρά και θα σπαταλούσε πάμπολες ώρες από τη ζωή του σε στρατηγικές που θα αφορούσαν την κρεμάλα ή το σκορ 4: φανταστείτε “έθνη” ολόκληρα να ξεκινούσαν τη σπατάλη εκατομυρίων για να στήσουν παιχνίδια του τύπου «βλέπω κάτι».

Βεβαίως μιλάμε για επιχειρήσεις, και τις επιχειρήσεις δεν τις απασχολεί το κατά πόσο είναι χρήσιμο ή άξιο –αποθέωσης– το προιόν τους. Ο αθλητισμός είναι ένας τρόπος επιβολής, από την πλευρά κρατών και εταιριών, επιβολής ενός τρόπου ζωής βυθισμένου στο άσκοπο και μακρυά από την ακτιβιστική, δημιουργική, αντισυμβατική συμπεριφορά. Τρομακτικά θα διαφοροποιούταν η έννοια του σε περίπτωση κατάρρευσης του καπιταλιστικού συστήματος, όσο και αυτού της δημο-κρατικής εξουσίας. Αλλά αυτά που φαίνονται ήδη αναλυμένα από άλλους και μάλλον καλύτερα, οπότε δε θα επεκταθώ. Θα ολοκληρώσω, όμως, με την απόπειρα να εξηγήσω γιατί ο αθλητισμός είναι τόσο ελκυστικός στο γούστο, στα ένστικτα, στην ψυχοσύνθεση του μέσου ατόμου.

Εκτός των εμφανών λόγων, όπως η έμφυτη τάση προς κάθε είδους ανταγωνισμό αλλά και η χειραγώγηση από τις εξουσίες, βρίσκω μπροστά μου ένα ακόμα βαθύτερο αίτιο: ο άνθρωπος έλκεται από τη ματαιότητα που επίπλαστα ανακύπτει μέσα από συμβάσεις και διακανονισμούς με τον εαυτό του και τους γύρω του, με σκοπό να ξεχάσει ή τουλάχιστον να γυρίσει την πλάτη στην αυθεντική και πηγαία, εκείνης της πορείας της ζωής του –και δη της μικροαστικής.

Μ’ αυτά και μ’ αυτά καταλήγουμε να έχουμε επιστήμονες που αποτυγχάνουν να είναι επιστήμονες και καλλιτέχνες που πεθαίνουν σαν σκυλιά. Εκείνοι που δε δίστασαν να δουν με τα μάτια τους τον κόσμο, μα και να προσφέρουν ένα συμπαγή λίθο στο κτίσιμο του οικοδομήματος του πολιτισμού εξαναγκάζονται να υποφέρουν, τη στιγμή που χρυσές δάφνες χαρούμενης επιβίωσης λούζουν με το φως τους τους υπερασπιστές της κοινωνικής ματαιοδοξίας και ματαιότητας. Παιδιά καταναλώνουν ενέργεια παρακολουθώντας επι ώρες μάχες πολυεθνικών εταιριών και χορηγών. Άλλα θέλουν να γίνουν ο νέος Messi, έχοντας ως πρότυπο συμπεριφοράς έναν άνθρωπο που το μόνο που κάνει έιναι να κλοτσάει ένα σκληρό μπαλόνι σε φρεσκοκομμένη χλόη. Θα μπορούσαν να διαβάσουν κανένα βιβλίο ή έστω να ανακαλύψουν τον κόσμο.

Κατά τα άλλα, καλό είναι να αθλείται κανείς.

3 σχόλια:

  1. Και το ραπ ματαιόδοξο είναι

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Διαβαζοντας το τιτλο λεω καμια βλακεια θα ειναι το αρθρο.Εν μερει διαψευστηκα απο την πρωτη παραγραφο οπου και διαχωρησες τον αθλητισμο σε πρωταθλητισμο.Και γω μεταξυ πρωταθλητισμου και ερασιτεχνικου, οντας ερασιτεχνης αθλητης,υποστηριζω τον ερασιεχνικο αθλητισμο περισσοτερο.Ομως διαφωνω καθετως σε ολο το υπολοιπο.Στον επγγελματικο αθλητισμο δε λεω πεφτει χρημα-κερδος-καταξιωση σε περιπτωση καταρριψης ενος ρεκορ η σαν το παρδειγμα με το Μεσσι που ανεφερες.Πανω απο ολα ομως οι επαγγελματιες αθλητες ολα αυτα τα γραφουν οσο δε παει το μελανι, και αγωνιζνονται για τη φανελα,για τη καυλα τους και για να ικανοποιησουν τους υποστηρικτες τους.Τρανταχτο παραδειγμα το φετινο ελληνικο πρωταθλημα ποδοσφαιρου.Αν εξαιρεσεις τον Ολυμπιακο των εκατομμυριων ολες οι αλλες ομαδες αγωνιζονται με παιδια απο 18-24 χρονων.Παιδια που γουσταρουν αυτο που κανουν και που δε λογαριαζουν το χρημα.Παιδια που πανω απο ολα βαζουν την υγιειη αμιλλα και προσφερουν ο,τι μπορουν στην ομαδα.Α και που σαι το οτι αποδεχεσαι ορισμενες κοινωνικες συμβασεις στη ζωη[και στον αθλητιμσο οπως λες]δε γινεται για να βλαψουν τον ανθρωπο.Αντιθετως υπαρχουν κανονες για να λειτουργησει σωστα το συνολο.Διαφορετικα θα ζουσαμε, θα αθλουμασταν υπο ενα χαος, μια ζουγκλα.Οι κανοες ειναι για να βοηθουν οχι να περιοριζουν.ο ανθρωπος πρεπει να ενεργει ελευθερα και αυτοβουλα ομως η ελευθερια σου σταματα εκει που αρχιζει η ελευθερια του αλλου[Βασικη αρχη Δημοκρατιας].Αλλιως αν ειναι να σπασουν ολες οι κοινωνικες συμβασεις,τοτε ειναι σα να μου λες οτι δεν θα χεις αντιρρηση αν εγω ερθω στο σπιτι σου και σαν καλος παιδεραστης πηδηξω το γιο σου και και βιασω τη κορη σου.Ισα ισα που θα τραβας και βιντεο να φανταστω..Α και βεβαιως θα παρω και επιδομα παιδικης πορνογραφιας απο το υποτυπωδες και γλοιωδες συστημα της ανυπαρκτης κυβερνησης.

    Υστερογραφο:Δεν ειμαι ουτε χρυσαυγητης,ουτε εθνικιστης,ουτε φασιστας,ουτε συντηρητικουρας.Για σας τα 14χρονα δηθεν απολιτικ και ψευτοαναρχικα παιδακια το λεω που εχετε τα μυαλα σας πανω απ το κεφαλι σας και φωναζετε "ουτε φασισμος ουτε Δημοκρατια κατω ο κρατισμος ζητω η αναρχια",χωρις να γνωριζετε τι ετσι φασισμος,δημοκρατια,κρατισμος,αναρχια.Καλη σας μερα!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Ό,τι δε με σκοτώνει με νευριάζει περισσότερο.